رقابت آمازون و علی بابا برای تصاحب تجارت الکترونیک جنوب شرق آسیا

دو شرکت علی‌بابا (Alibaba) و آمازون (Amazon) با دو مدل تجاری کاملاً متفاوت به دنبال تصاحب بازار ۶۰۰ میلیونی جنوب شرق آسیا در حوزه تجارت الکترونیک (e-Commerce) هستند. با لجیتو همراه باشید.

در جنوب شرق آسیا، فروشگاه‌های آنلاین خواربار فروشی در حال رشد هستند، چرا که تعداد زیادی از سنگاپوری‌ها ترجیح می‌دهند خرید خودشان را به صورت آنلاین انجام دهند. ویکرام روپانی (Vikram Rupani) رئیس RedMart، یک شرکت سنگاپوری که بخشی از فعالیت‌های علی‌بابا برای نفوذ در منطقه به حساب می‌آید، در این خصوص گفته است:

این [بازار] هر روز در حال بهتر و بهتر شدن است. اما این یک فرایند دنباله‌دار است که هیچگاه پایان نخواهد یافت.

علی‌بابا و آمازون ، غول تجارت الکترونیک آمریکا، هم اکنون بازار فروش آنلاین در کشورهای مادر خودشان را در اختیار دارند و به طور فزاینده‌ای به دنبال رقابت با یکدیگر در دیگر بازارهای بی طرف هستند. علی‌بابا بیشترین حساب را روی جنوب شرق آسیا باز کرده است. این شرکت بیش از ۲ میلیارد دلار (۲٬۷ میلیارد دلار سنگاپور) برای در اختیار گرفتن لازادا (Lazada)، یک فروشگاه اینترنتی با عمر ۵ ساله که در سنگاپور واقع شده و تجارت خود را در شش کشور گسترش داده است. در سال ۲۰۱۶، Lazada فروشگاه اینترنتی خواربار فروشی RedMart را خرید. انتظار می‌رود که با رشد جمعیت جوان قشر متوسط این منطقه و ورود آنها به اینترنت این بازار متحول شود. بر اساس پیش بینی گوگل (Google) و هولدینگگ تیمسک (Temasek Holdings) بررسی صندوق دارایی مستقل سنگاپور نشان می‌دهد که ارزش بازار تجارت الکترونیک جنوب شرق آسیا تا سال ۲۰۲۵ به مرز ۸۸ میلیارد دلار آمریکا خواهد رسید. در سال ۲۰۱۵ ارزش این بازار کمتر از یک دهم این مقدار بود.

علی‌بابا و آمازون به دنبال مصرف کنندگانی مانند جانیس لی فانگ (Janice Lee Fang) سنگاپوری هستند که به این نتیجه رسیده است باید برای سرگرم کردن دختر ۶ ساله‌اش که از مدرسه خسته شده، یک ربات بخرد. او با استفاده از سرویس Prime Now آمازون که جولای ۲۰۱۷ در سنگاپور معرفی شد یک ربات Sphero SPRK Plus سفارش داد که در کمتر از یک روز در درب منزل تحویل داده شده.جنوب شرق آسیا چین نیست، بلکه منطقه‌ای پراکنده با ۶۰۰ میلیون جمعیت است، این منطقه با مرزبندی‌های سیاسی، فرهنگ و زبان جدا شده است. بعضی از بخش‌های آن مانند سنگاپور مدرن هستند. باقی بخش‌های آن فاقد جاده و دیگر زیرساخت‌های لازم برای مهیا کردن نیازهای مردم هستند. چالش‌ها Lazada، بزرگترین مجموعه علی‌بابا در جنوب شرق آسیا، را مجبور کردند خلاق باشد.

جنوب شرق آسیا با داشتن بیش از ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت بازاری مناسب برای شرکت‌های تجارت الکترونیک به حساب می‌آید.

در ویتنام (Vietnam)، مأمورین پست محلی محصولات ارجاعی مصرف‌کنندگان را تحویل می‌گیرند و به آن‌ها پول نقد پرداخت می‌کنند. در مالزی (Malaysia)، مصرف کنندگان در  مالزی مشتریان می‌توانند کالاها را از قفسه‌های فروشگاه‌های ۷-Eleven انتخاب کنند و در فیلیپین (Philippines) فروشگاه Lazada از جایگاه‌های پمپ‌بنزین به عنوان مکانی برای تخلیه بار توسط تجار و تحویل آن به پرسنل استفاده می‌کند.

شاخه بین المللی علی‌بابا در آخرین سه ماهه مالی نسبت به سال گذشته با رشدی دو برابری همراه بوده است که بخشی از آن بخاطر فعالیت‌های Lazada بوده است. با این حال Lazada و زیر مجموعه آن RedMart بخشی کوچک و غیر سودآور از امپراطوری علی‌بابا را تشکیل می‌دهند. مکس بیتنر (Max Bittner)، رئیس اجرایی Lazada، گفته است که علی‌بابا قصد دارد بر توانایی‌های بخش توزیع کالا و جذب مشتریان بیشتر سرمایه گذاری کند. وی گفته است:

تجارت الکترونیک یک بازی اقتصادی در ابعاد است. من با حجم آتش مورد نیازم می‌توانم به دنبال به دست آوردن این فرصت باشم.

تا کنون آمازون تنها سنگاپور را به عنوان تنها بازار خود در جنوب شرق آسیا به حساب آورده است، هرچند متخصصان این صنعت انتظار دارند که آنها بازار خود را به سایر کشورهای منطقه نیز گسترش خواهند داد. تا همین چند وقت پیش، رقابت مستقیم بین آمازون و علی‌بابا بسیار نادر بود. آمازون دارای کمترین حضور در چین است. علی‌بابا نیز محصولات خود را از طریق پلتفرم علی‌اکسپرس (AliExpress) به خریداران آمریکایی تحویل می‌دهد، اما از تلاش‌های بیشتر برای گسترش کار خود در آمریکا صرف نظر کرده است.

جنوب شرق آسیا می‌تواند آزمون خوبی برای مدل تجاری بسیار متفاوت این دو شرکت در یک زمین بی‌طرف باشد. آمازون مالکیت بیشتر کالاهایی که به فروش می‌رساند را در اختیار دارد. در نقطه مقابل، بیشتر محصولات لازادا را فروشندگانی تأمین می‌کنند که از پلتفرم آنها به عنوان واسطی برای رسیدن به مشتری استفاده می‌کنند. این رویکرد که هزینه‌ها را پایین نگه می‌دارد، شبیه به همان کاری است که علی‌بابا در چین انجام می‌دهد. اما پلتفرم تاوباو (Taobao) این شرکت در چین متهم به ارائه محصولات تقلبی شده است. علی‌بابا نیز در همین ارتباط گفته است که به دنبال مبارزه با کالاهای جعلی است.